เป็นกรอบหลักในการร่างรัฐธรรมนูญ เผื่อเป็นผระโยชน์กับเพื่อนๆ ครับ
กรอบที่ 1 สิทธิเสรีภาพ การมีส่วนร่วมของประชาชน และการกระจายอำนาจ (10 ข้อ)
- สิทธิเสรีภาพและการมีส่วนร่วม
1. ควรให้ประชาชนมีหลักประกันในเรื่องสิทธิและเสรีภาพมากขึ้นด้วยการตรากฎหมายรองรับในเรื่องดังกล่าวอย่างเป็นรูปธรรมและควรเพิ่มอำนาจให้กับคณะกรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติในการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนให้มากขึ้นหรือไม่ อย่างไร
2. ควรมีการบัญญัติเรื่องการมีส่วนร่วมของประชาชนด้านต่างๆ ไว้ในรัฐธรรมนูญให้ชัดเจนเพื่อให้เกิดการมีส่วนร่วมอย่างแท้จริง หรือไม่ อย่างไร
3. ควรให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการแก้ไขรัฐธรรมนูญและกฎหมาย หรือเสนอร่างกฎหมาย การถอดถอนและการดำเนินคดีอาญาของผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ไม่ว่าจะโดยตรง หรือโดยอ้อมหรือไม่ อย่างไร เช่น ให้ประชาชนสามารถเรียกคืนตำแหน่งทางการเมืองเช่น ส.ส. ส.ว. ของแต่ละจังหวัดได้ 4. ควรวางระบบป้องกันการละเมิดเสรีภาพของสื่อมวลชนหรือไม่ อย่างไร
5. ควรจัดให้มีกองทุนสนับสนุนการเมืองภาคพลเมือง เช่น สนับสนุนการจัดเวทีผู้นำชาวบ้าน ผู้นำชุมชน หรือไม่ อย่างไร
- การกระจายอำนาจ
1.ควรกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นเพิ่มขึ้น โดยมีระบบการตรวจสอบที่มีประสิทธิภาพและเป็นมาตรฐานเดียวกันมากขึ้นหรือไม่
2. ควรเพิ่มอำนาจและบทบาทให้กับชุมชนในการพัฒนาชุมชนและการมีส่วนร่วมในการปกป้องคุ้มครองและพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม หรือไม่
3. ควรมีการกำหนดงบประมาณให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในจำนวนที่ชัดเจนตามสัดส่วนของงบประมาณรายจ่ายประจำปีหรือไม่
4. ทิศทางของรัฐธรรมนูญ ควรเป็น ลดอำนาจรัฐ เพิ่ม อำนาจให้ประชาชน เห็นด้วยหรือไม่
5. ควรกระจายอำนาจในการบริหารปกครองตามความพร้อมของพื้นที่หรือไม่ อย่างไร
กรอบที่ 2.องค์กรตรวจสอบอิสระและศาล(9ข้อ)
- การตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐ
1. ควรให้มีองค์กรหรือฝ่ายตุลาการตรวจสอบการปฏิบัติหน้าที่ขององค์กรอิสระ เช่น การตรวจสอบการใช้อำนาจของ กกต. ตามกรอบเวลาที่กำหนด หรือการใช้อำนาจวินิจฉัยและเพิกถอนสิทธิสมัครรับเลือกตั้งหรือไม่
2. นักการเมืองทั้งในระดับประเทศและระดับท้องถิ่น และเจ้าหน้าที่ของรัฐที่กระทำความผิดทุจริตหรือมีพฤติการณ์ร่ำรวยผิดปกติ ไม่ควรมีอายุความในการฟ้องคดีใช่หรือไม่
3. ควรมีการกำหนดกลไกหรือมาตรการตรวจสอบการใช้อำนาจของฝ่ายการเมืองที่กระทำต่อข้าราชการประจำ และการควบคุมการใช้จ่ายเงินงบประมาณ ใช่หรือไม่
4. ควรลดจำนวนประชาชนในการเข้าชื่อเพื่อถอดถอนนักการเมืองและการตรากฎหมาย ทั้งในระดับประเทศและระดับท้องถิ่นหรือไม่
5. องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญควรปลอดจากการครอบงำทางการเมืองอย่างแท้จริงหรือไม่
6. ควรมีการวางระบบคานและดุลย อำนาจขององค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญหรือไม่ อย่างไร
7. องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญที่มีอยู่เช่น ผู้ตรวจการแผ่นดินของรัฐสภา กกต. สตง. ควรจะคงไว้ทั้งหมดหรือไม่ และควรปรับปรุงอย่างไร
8. ควรมีองค์กรอิสระระดับจังหวัด ในการติดตามตรวจสอบอำนาจผู้บริหารในระดับท้องถิ่นหรือไม่ อย่างไร
9. ควรมีการกำหนดงบประมาณให้แก่องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญในจำนวนที่ชัดเจนตามสัดส่วนของงบประมาณรายจ่ายประจำปีหรือไม่ อย่างไร
กรอบที่ 3 สถาบันการเมือง (16ข้อ)
- สภานิติบัญญัติ
1. ควรลดจำนวน สส.และ ส.ว.ลงหรือไม่ เช่น ให้เหลือรวมกันไม่เกิน 500 คน
2. ควรมี ส.ส.ระบบบัญชีรายชื่อพรรคหรือไม่
3. ส.ส.ต้องจบปริญญาตรีหรือไม่
- ในกรณี ถ้ามี ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ รวมทั้ง ส.ว. ต้องมีวุฒิการศึกษาไม่ต่ำกว่าปริญญาตรีด้วย หรือไม่
4. ส.ส.ควรสังกัดพรรคการเมืองหรือไม่ หากเห็นว่าต้องสังกัดพรรคควรจะต้องกำหนดระยะเวลาในการสังกัดพรรคก่อนวันรับสมัครรับเลือกตั้งเป็นระยะเวลาเท่าใด
5. ส.ส.ควรมีอิสระในการปฏิบัติหน้าที่และการลงมติในเรื่องต่างๆ มากขึ้นกว่าที่เป็นอยู่ หรือไม่
6. ควรกำหนดเขตเลือกตั้งเป็นเขตละคนเช่นเดิม หรือควรกำหนดเขตเลือกตั้งให้ใหญ่ขึ้น และมีจำนวนส.ส.ในเขตมากขึ้นหรือไม่
7. ควรให้ผู้สมัครรับเลือกตั้งที่ได้คะแนนลำดับถัดไปเป็น ส.ส. แทนผู้สมัครที่ได้ใบเหลืองใบแดง โดยไม่ต้องเลือกตั้งใหม่หรือไม่
8. ส.ว.ควรมาจากการสรรหาจากตัวแทนของทุกภาคส่วนในสังคมแทนการเลือกตั้งโดยตรงหรือไม่
9. ถ้าส.ว.มาจากการสรรหาควรให้มีอำนาจถอดถอนนักการเมืองหรือไม่
- ฝ่ายบริหาร
1. นายกรัฐมนตรีควรมาจาก ส.ส.โดยตรงและควรคงสมาชิกภาพ ส.ส.ในขณะเดียวกันหรือไม่
2. ควรกำหนดให้นายกรัฐมนตรีดำนงตำแหน่งได้เพียงไม่เกิน 2 วาระ ติดต่อกันหรือไม่เกิน 8 ปี เท่านั้นหรือไม่
3. ควรห้ามนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีมีผลประโยชน์ทับซ้อนทั้งในระหว่างการดำรงตำแหน่งและเมื่อพ้นตำแหน่งแล้วในระยะหนึ่งหรือไม่
4. นายกรัฐมนตรีควรถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจและถูกตรวจสอบได้ง่ายขึ้นหรือไม่
5. ควรกำหนดให้ชัดเจนว่ากรณีที่นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีต้องคำพิพากษาให้ลงโทษจำคุกแม้ว่าเป็นเพียงการให้รอลงอาญาก็ควรให้พ้นจากตำแหน่งด้วย หรือไม่
6. นายกรัฐมนตรีต้องมาตอบกระทู้ถามในสภาหรือไม่
- จริยธรรม
ควรมีการกำหนดคุณธรรมและจริยธรรมในการปฏิบัติหน้าที่ของนักการเมืองและมีบทลงโทษกรณีที่ฝ่าฝืนด้วยหรือไม่
กรอบที่ 4. อื่นๆ(1ข้อ)
- ควรมีกรอบระยะเวลาในการตรากฎหมายเพื่ออนุวัติการให้เป็นไปตามหลักการที่ระบุไว้ในรัฐธรรมนูญโดยชัดเจนหรือไม่ อย่างไร